Utrzymanie dyscypliny podczas lekcji służy zarówno nauczycielowi, jak i uczniom: sprawne prowadzenie zajęć w pozytywnej atmosferze ułatwia przyswajanie wiedzy i zapewnia komfort wszystkim członkom grupy. Choć każdy zespół klasowy ma własną dynamikę, warto znać kilka uniwersalnych zasad, których przestrzeganie ułatwi Ci wprowadzenie i utrzymanie dyscypliny wśród swoich uczniów.
Jasne określenie zasad funkcjonowania w grupie
Precyzyjnie sformułowane reguły są punktem odniesienia dla systemu oceniania, systemu kar i nagród, a także budowy pozytywnej atmosfery w grupie. Pracę w zespole klasowym warto rozpocząć więc od przedstawienia swoich oczekiwań wobec uczniów: zakresu wymagań, celów edukacyjnych i sposobów ich realizacji, a także - w czym powinni uczestniczyć także sami uczniowie - ustalić zasady zachowania i współpracy w zespole klasowym.
Tak sformułowany “kodeks” można spisać w formie kontraktu i powiesić w ogólnodostępnym miejscu: to symbolicznie wciela go w życie i ułatwia odniesienie się do niego, gdy któraś z zasad zostanie złamana.
Konsekwencja w przestrzeganiu zasad
Aby opisane powyżej działania przyniosły oczekiwany efekt dyscyplinujący, po stronie nauczyciela konieczna jest bezwarunkowa konsekwencja. Dotyczy to zarówno wyciągania konsekwencji za niestosowanie się do ustalonych reguł, jak i sprawiedliwego nagradzania za sukcesy. Uczniowie świadomi faktu, że nie są w stanie wymusić ustępstw poprze niesubordynację, a dotrzymywanie słowa przyniesie im wymierne korzyści, nie będą zakłócać dyscypliny podczas lekcji.
Spójna postawa
Obowiązek dotrzymywania słowa spoczywa także na Tobie - kiedy uczniowie zauważą, że nie przestrzegasz własnych ustaleń, przestaną czuć się zobowiązani do ich poważnego traktowania. Oczywiście każdy z nas jest tylko człowiekiem i prędzej czy później może zdarzyć Ci się potknięcie; największe znaczenie w kontekście dyscypliny ma wówczas sposób, w jaki na nie zareagujesz.
Niektórzy mają opory, by otwarcie zmierzyć się z wywołanym przez siebie problemem w obawie o utratę autorytetu nauczyciela. W rzeczywistości jednak przyznanie się do błędu i działanie na rzecz jego naprawy rodzą u uczniów szczery szacunek, leżący u fundamentów dyscypliny.
Relacje bez przemocy
Wbrew pokutującemu jeszcze gdzieniegdzie poglądowi dyscyplinowanie uczniów nie równa się “wychowywaniu twardą ręką” ani bezwzględnej surowości. Dyscyplinę znacznie łatwiej jest utrzymać nauczycielom, którzy traktują swoich uczniów z szacunkiem i sympatią, a relacje w grupie budują na zasadzie współpracy.
Gdy młodzi ludzie widzą, że ich zdanie jest słyszane i brane pod uwagę, nie są pouczani i moralizowani, a każdy z nich może liczyć na indywidualne podejście i traktowanie, nie czują potrzeby buntu i w naturalny sposób przestrzegają ogólnie przyjętych zasad.
Atrakcyjna forma lekcji
Jednym z głównych czynników zabijających dyscyplinę jest nuda. Monotonne zajęcia i sprawdziany wiedzy poprzedzone nużącym wkuwaniem sprawiają, że uczniowie nie są w stanie trwale się skoncentrować, ograniczają aktywność do niezbędnego minimum lub otwarcie buntują się przeciwko niesatysfakcjonującej ich formie zajęć - nie bez racji, bo prowadzone w ten sposób lekcje nie są ani atrakcyjne, ani efektywne. Aby uniknąć podobnych sytuacji, warto tworzyć scenariusze zajęć korzystając z atrakcyjnych, angażujących metod i technik.
Możliwości jest mnóstwo, a wiele przydatnych narzędzi i materiałów znajdziesz w wideoszkoleniach Edumaster. Praca w grupach, gry i konkursy edukacyjne, interdyscyplinarne projekty, zastosowanie multimediów i nowych technologii, lekcje w terenie, wizyty zaproszonych gości - wszystko to (i wiele więcej!) pomoże Ci wzbudzić szczere zainteresowanie swoich uczniów i skłonić ich do aktywnego uczestnictwa w zajęciach. W rezultacie młodzi ludzie skutecznie przyswoją sobie materiał zajęć i po prostu miło spędzą czas, a Ty zapomnisz o problemach z utrzymaniem dyscypliny.
Dyscyplina w szkole w wideoszkoleniach Edumaster
Dyscyplina na zajęciach jest jednym z tematów bezpłatnej konferencji online “Nauczyciel-autorytet”, która startuje już 26 września. Serdecznie zapraszamy do udziału - czeka na Ciebie 4 doświadczonych prelegentów i 6 arcyciekawych webinarów na żywo!
